گوگل از ما چه می‌داند و با آن چه می‌کند؟

در دنیایی که حتی آبِ خوردن پولی است، اینترنت نعمت بزرگیست! یک دنیای رایگان که معدود خدمات پولی آن هم در مقایسه با مخارج دنیای واقعی هیچ است؛ گوگل هیچ پولی بابت خدمات گرانقدری که می‌دهد نمی‌گیرد. فیسبوک و توییتر به رایگان بستری برای ارتباط و تبادل نظر میلیاردها انسان در سراسر جهان را فراهم کرده اند. تلگرام، واتساپ، بله، ایتا و …؛ همگی رایگان‌اند! اما چرا؟! در این گزارش ابتدا نگاهی به اطلاعاتی که گوگل (Google) به صورت رسمی از کاربرانش جمع‌‌آوری می‌کند داریم و سپس  شیوه درآمدزایی گوگل و سایر شرکت‌های بزرگ دنیای IT از اطلاعات کاربران را مرور می‌کنیم.

1) جاسوسی محترمانه: گوگل چه اطلاعاتی از کاربران دارد؟

آیا تا به حال این احساس غریب را داشته‌اید که زیر نظر هستید؟ حسی مثل اینکه کسی دنبالتان می‌کند. همان وقت‌هایی که مشغول کار روزمره‌ی خودتان هستید اما ناگهان می‌ایستید و نگاهی دزدکی به پشت سرتان می‌اندازید! یا قدم‌هایتان را تند کرده و با عجله به خانه می‌روید…! آیا واقعاً کسی داشت دنبالتان می‌کرد؟ احتمالا نه! در دنیای واقعی کمتر چنین تجربیاتی رخ میدهند و شاید خیلی از ما تحت تاثیر سریال های دزد و پلیسی چنین تصوراتی می‌کنیم، اما این موضوع در فضای مجازی فرق می‌کند!

تقریبا همه ما با مشکلات حریم خصوصی در اینترنت آشنا هستیم و هر از چندی اخبار هک، حمله سایبری یا جاسوسی حکومت‌ها از مردم را شنیده‌ایم. اما خوب است بدانید – و البته لازم است باور کنید – که علاوه بر حکومت‌ها، صمیمی‌ترین دوست شما در اینترنت نیز لحظه به لحظه شما را رصد می‌کند و درست در همان حالی که مشغول انجام کارهای روزمره‌ی خود در اینترنت هستید، او شما را زیر نظر دارد و در گوشه دنجی مشغول ثبت اطلاعات شخصی شماست. و این دوست عزیز؟! جناب گوگل!

گوگلِ دوست‌داشتنی با شبکه گسترده – و البته جذّاب – محصولات خود (از سرچ و جیمیل و عکس و مپ بگیرید تا یوتیوب و اندروید و محصولات سخت افزاری آن!) ما را در دام خود گیر انداخته است! به‌طوریکه دیگر زندگی در دنیای اینترنت، یعنی ورود اجباری به حصار محصولات گوگل!

البته این موضوع به تنهایی ایراد خاصی ندارد؛ گوگل خلّاق است، نیازها را خوب شناسایی و خوب‌تر پاسخ می‌دهد! لذا هر کسی، هر قدر هم مقاومت کند، آخر سر، کم یا زیاد، به محصولات آن تن می‌دهد؛ فالواقع کم و زیاد دارد، اما سوخت و سوز ندارد!

اما این‌را هم بپذیرید که گوگل نتواند از کنار اطلاعات کاربران بی‌شمار خود ساده عبور کند! (فقط پلتفرم اندروید گوگل در سال 2017، دو میلیارد کاربر فعال داشته است!)

در واقع هر بار که از محصولات و خدمات این غول دنیای تکنولوژی استفاده می‌کنید، بایگانی اطلاعات شخصی شما بزرگتر می‌شود؛ فرقی نمی‌کند که این استفاده در وبگردی و ارسال ایمیل باشد یا شما مشغول استفاده از برنامه‌های مختلف و استفاده از گوشی هوشمند ارزشمندتان باشید. گوگل به عکس‌ها و فیلم‌های شما دسترسی دارد (Google Photos)، ایمیل‌های شما را می‌داند (Gmail)، از تماس‌ها و ارتباطات شما با خبر است (Google Contacts)، از فایل‌ها و اسناد شما حفاظت می‌کند (Google Drive)، دقیقاً می‌داند که کجا از GPS استفاده کردید و کِی کجا بودید (Google Maps) و غیره و غیره … لذا داشتن این حجم از اطلاعات یقیناً وسوسه کننده است!

اما برای اینکه بهتر متوجه شوید گوگل از شما چه چیزهایی میداند به اینفوگرافی زیر از پایگاه thewebsitegoup با عنوان «ببینید گوگل چطور شما را زیر نظر دارد» توجه کنید:

2) کاسبی محترمانه: گوگل چطور از اطلاعات کاربران پول در می آورد؟

اما قسمت ترسناک این است که چرا گوگلِ مهربانِ ما، رایگان است…؟؟ آیا گوگل یک پروژه فی سبیل الله است که تقریبا برای هیچ یک از محصولات خود پولی از کاربران نمی‌گیرد؟! و چرخه مالی این شرکت چطور میگردد؟!

پاسخ روشن است. گوگل یک شرکت دنیای دیجیتال است؛ لذا چرخه مالی آن نیز بر پایه اطلاعات می‌چرخد و البته چه اطلاعاتی سهل الوصول تر از اطلاعات کاربران خودش! در واقع چه برایتان مهم باشد چه نباشد، او از سیستم شما استفاده می‌کند تا همه‌ی اطلاعاتی که می‌تواند دانستنش درباره شما جالب باشد جمع‌آوری می‌کند: چه کسی هستید؟ کجا هستید؟ چه می‌کنید؟ با چه کسانی هستید؟ و … اما با اینها چه میکند؟! ویدیوی زیر خیلی سوال‌ها را حل می‌کند (و بر خیلی ترس‌هایتان می‌افزاید…!)

جمع‌بندی؛ گوگل دارد شما را تماشا می‌کند!

خدمات رایگان در دنیای اینترنت، یک جوک خنده‌دار است که هیچ معنایی ندارد! در واقع تعامل شما با ارائه دهنگان سرویس در سطح وب از دو حالت خارج نیست:

• شما به عنوان کاربر اینترنت محصولی را می‌خرید
• خودتان محصول هستید و دیگران (اطلاعات) شما را می‌خَرند.

لذا مشخص می‌شود گوگل، اینستاگرام، لینکدین، تلگرام و دیگران از کجا پول در‌می‌آورند؟ این سرویس‌ها «برادر بزرگ» (Big brother) هایی در حال تماشای رفتار شما هستند و از طریق اطلاعات کاربران امرار معاش می‌کنند! و تلخی ماجرا اینجاست که مهم‌ترین اطلاعات هویتی هر کدام از ما با قیمتی ناچیز به 12 دلار به فروش می‌رسد…!

برای جلوگیری از این اتفاق باید چه کرد؟ شاید اولین قدم حفظ حریم خصوصی است. تا حداقل دست هر کسی به اطلاعات ما نرسد!