تورنت بستری برای اشتراک گذاری مستقیم فایل بین رایانههای مختلف از طریق اینترنت است. تورنت را یک توسعه دهنده در سال ۲۰۰۱ معرفی کرد. از آن زمان این بستر توسعه پیدا کرده و به منبعی برای اشتراک گذاری فایلهایی از قبیل فیلمهای هالیوود، بازیهای کرک شده، کتابها و مجلات بزرگسالان، نرمافزارهای گرانقیمت و چیزهای دیگر تبدیل شده است. بسیاری از دولتها امروزه کمر همت به نابودی این بستر بستهاند، با این حال هر بار که یکی از سایتهای تورنت بسته میشود، سایتهای دیگری به جایش رشد میکند. به این ترتیب این شبکه روز به روز گسترش پیدا کرده و بر قابلیتهایش افزوده میشود.
تورنت در لغت به معنای سیل یا جریان آب است. در اصطلاح مد نظر ما تورنت به پروندههایی اطلاق میشود که اطلاعات فایل درخواستی را در خود دارند. با بازکردن این فایلها در یک کلاینت (یا نرمافزار تورنت) اطلاعات حاوی آنها خواندهشده و محتوای قابل دانلود نشان داده میشوند. شبکهی تورنت کلاینت را به کاربرانی که این فایل را در رایانهی خود به اشتراک گذاشتهاند متصل کرده و دانلود آغاز میشود. فایل دانلودشده، به نوبهی خود در شبکه به اشتراک گذاشته شده تا کاربران با سرعت بیشتری امکان دانلود داشته باشند.
فایلهای تورنت در عمل از چند کیلوبایت تجاوز نمیکنند. با این حال، اگر در همین لحظه کسی به دنبال دانلود تورنت باشد، احتمالا به جای یک فایل تورنت، به یک لینک طولانی به نام مگنت (Magnet) خواهد رسید که کلاینت تورنت با استفاده از این لینک، اطلاعات فایل تورنت را از شبکه دریافت کرده و دانلود را شروع میکند.
سایتهای تورنت پایگاههای داده بسیاری از فایلهای چند کیلوبایتی تورنت هستند که اشخاص میتوانند با جستجو در آن فایل مورد نظر خود را پیدا کرده و تورنت آن فایل یا لینک مگنت مربوط به آن را از آن سایت دریافت کند. تعداد این فایلها به میلیونها عدد میرسد. بسیاری از این تعداد فایل هم دیگر قابلیت دانلود ندارند. چرا که هیچ کس در شبکه فایل مربوط به آنها را به اشتراک نمیگذارد. به همین دلیل بدون وجود این سایتها که فایلهای تورنت را فهرستکرده و دائما سلامت آنها را بازبینی میکنند، استفاده از تورنت تجربهی لذتبخشی نخواهد بود.
برای استفاده از تورنت با هدف دانلود فایل لازم است که یک کلاینت بیتتورنت در کامپیوتر وجود داشته باشد. نرمافزارهای زیادی در این زمینه هستند و به سادگی میتوان با استفاده از گوگل به آنها رسید. در مرحلهی بعد، باید به دنبال فایل مورد نظر رفت. برخی نرمافزارها خود جستجوگر ذاتی دارند و کار را برای یافتن تورنت ساده میکنند. با این حال تمام این جستجوگرها، تمام تورنتها را جستجو نمیکنند. بعضا لازم است برای یافتن یک فایل قدیمیتر یا یک فایل خاص، از چندین جستجوگر تورنت استفاده شود. در مرحلهی آخر هم فایل مربوطه با پسوند .torrent را دانلود کرده و آن را با کلاینت تورنت باید اجرا کرد. در حالت دیگر میتوان لینک مگنت را کپی کرده و در محل مربوطه در نرمافزار وارد کرد. باقی کارها را نرمافزار به صورت خودکار انجام میدهد.
در هنگام استفاده از تورنت، حتما قوانین محلی کشور خود را مطالعه کنید. در ایران بسیاری از قوانین یا وجود ندارند یا تاکید چندانی بر اجرایشان نیست. اما در کشورهایی مثل ایالات متحده که قوانین کپیرایت سفت و سخت دارند، استفاده از تورنت بدون ابزارهایی مثل VPN میتواند مشکل ساز شود. در این زمینه خود نرمافزارهای ویپیان و کلاینتهای تورنت به کاربر هشدارهای لازم را میدهند. اما صرفا جهت آرامش خاطر، پیش از اتصال به تورنت، از یک ویپیان مطمئن استفاده کنید. (توجه کنید در اینجا هدف پنهانکردن موقعیت جغرافیایی شما در شبکهی تورنت است. برخی از ویپیانها نقاط ضعف امنیتی متعدد دارند و در صورت استفاده به سادگی این اطلاعات را لو خواهند داد.)
از سوی دیگر، نوع اتصالی که نرمافزارهای تورنت برقرار میکنند (آتصال p2p، یا اتصال مستقیم شخص به شخص) از سوی تمام سرویسهای ویپیان پشتیبانی نمیشود. بسیاری از سرویسهای رایگان این نوع اتصال را محدود میکنند و تنها با پرداخت هزینهی سرویس حرفهای امکان استفاده از این سرویسها را خواهید داشت.
امنیت فایلهای تورنت
پیش از شروع این قسمت یک قاعدهی کلی را بیان کنیم: تنها نرمافزارهای اصلی قابل اعتماد هستند. اگر یک بازی یا نرمافزار کرک شد (و از طریق هشهای مختلف صحت فایل تأیید نشد) به احتمال زیاد فایل حاوی بد افزار است. از طرف دیگر بسیاری از نرمافزارهای اصلی هم باگها و نقاط ضعف بزرگی دارند که امنیت و حریم خصوصی کاربران را با تهدید مواجه میکند. به همین دلیل هم بسیاری از کاربران در سراسر جهان از نرمافزارهای متنباز و رایگانی استفاده میکنند که کاربران و انجمنهای پشتیبانی بزرگی دارد. به زودی تعدادی از این نرمافزارها را در حیطهها و کارکردهای مختلف معرفی خواهیم کرد.
معمولا بسیاری از کسانی که فایلها را (نرمافزار و بازی) کرک میکنند، برای خود سایت یا بلاگ دارند و آخرین فعالیتهایشان را در آن اعلام میکنند. توصیه میشود پیش از دانلود هر فایل (مگر اینکه اینترنت نامحدود داشته باشید.) مطمئن شوید که فایل مد نظرتان کرک شده است. اگر کسی این نرمافزار را کرک نکردهبود، یک فایل 20 مگابایتی با نام مشابه احتمالا بد افزار است. به این ترتیب حداقل میدانید که نرمافزار مد نظر را از جایی دانلود کردهاید که دیگران هم از آن دانلود میکنند.
چه چیزهایی در تورنت وجود دارد؟
پاسخ به این سوال «(تقریبا) همهچیز» است. فرقی ندارد که به دنبال چه نوع فایلی باشید. تقریبا همه چیز در دنیای بزرگ تورنت و سایتهای ایندکس آن پیدا میشود. صرفا باید به اندازهی کافی بگردید و حواستان را جمع کنید. بسیاری از مواقع فایلهای تورنتی وجود دارند که اگر از یک سایت ایندکس کننده (مثلا پایرتبی) دریافت کنید، کار نمیکند اما اگر از دیگران دریافت کنید کار میکند. به همین دلیل هنگام جستجوی تورنت خود را به یک سایت محدود نکنید (به طور کلی هنگام جستجوی هیچ چیز خودتان را به یک سایت یا منبع محدود نکنید…).
از سوی دیگر باید توجه کنید که فایلهای تورنت در رایانههای دیگر کاربران ذخیره شده است. آنها هم هیچ قولی به کسی ندادهاند که این فایل را تا ابد به اشتراک بگذارند. بگذارید مثالی شخصی بزنم. در برههای از زمان به دنبال یک فایل سنگین خیلی بیش از 5 گیگابایت اما با کاربران کم بودم. در آن زمان هم خبری از اینترنت همراه نسل 3 و 4 با سرعتهای نجومی نبود. خودم هم میدانستم این فایل تا ابد در دسترس نمیماند. راه حل چیست؟ طبعا دانلود با هر شرایط و هزینهای!
