اوسینت چیست ؟
اوسینت یا Open Source INTelligence (OSINT) به معنی «جستجوی پیشرفته در منابع اطلاعاتی آزاد» است. با وجود آزادی دسترسی به این اطلاعات برای همه، به دستآوردن اطلاعات درست در زمان مناسب و همچنین بهرهبرداری از این اطلاعات کار سادهای نیست اما تکنیکهای اوسینتی این امر را ممکن میسازند.
مقدمهای بر اوسینت
در دنیای دیجیتال میلیاردها صفحهی وب وجود دارد که هر کدام از آنها صفحات حاوی اطلاعات هستند. بسیاری از این اطلاعات آزادانه در دسترس عموم مردم قرارگرفتهاند. مطالب فرومها، اخبار سایتها، نظرات و پیامهای شبکههای اجتماعی، دانشنامهها و فیلمها تنها گوشهای از این مجموعهی بسیار وسیع هستند.
یک جستجوی ساده در گوگل با کلمهی سادهای مثل «دانش» میلیونها نتیجه در بر دارد. یک جستجوی پیچیدهتر مثل «تعداد کاربران فیسبوک» حدود ۱ میلیون نتیجه در اختیار میگذارد. اگر همین پرسش، با زبان انگلیسی انجام شود، بیش از ۱۵۰ میلیون نتیجه خواهد داشت. با این حال خود گوگل هم تمامی این اطلاعات را در اختیار جستجوگر قرار نمیدهد. آمار رسمی حاکی از آن است که شبکهی اجتماعی فیسبوک، در سه ماههی نخست سال ۲۰۱۷، هر ماه در حدود ۲ میلیارد کاربر فعال به ثبت رسانده است. این تعداد کاربر، هر شصت ثانیه ۵۱۰۰۰۰ کامنت در فیسبوک به اشتراک میگذارند و بیش از ۱۵۰۰۰۰ تصویر آپلود میکنند. جستجو در میان این حجم انبوه داده، به هیچ عنوان کار سادهای نیست.
حتی یک جستجو در گوگل هم نتایج بسیار زیادی دارد. جستجوی یک نام تصادفی مثل «رضا فروزان» در گوگل بدون هیچ تغییری در تنظیمات جستجو، صدها نتیجه در بر دارد. نتایج از چند اکانت فیسبوک شروع میشود. در میان این نتایج یک عکاس، یک وکیل دادگستری، یک مهندس، یک استاد دانشگاه، یک نویسنده، یک طلافروش و بسیاری افراد دیگر هستند.
اگر فردی به دنبال نام رضا فروزان بگردد، تا اینجای کار قطعا گیج و سردرگم شدهاست. به همین دلیل لازم است که برای جستجوی اطلاعات، روشهای بهتری از جستجوی ساده در گوگل استفاده شود.
سختی جستجو زمانی بیشتر نمود پیدا میکند که ناتوانی بسیاری از ابزارهای جستجو در پویش منابعی مثل فیلم، فایلهای صوتی و تصاویر روشن شود. به این ترتیب به دست آوردن اطلاعات صحیح، به روز و دقیق راجع به یک موضوع خاص، از میان این دریای ناهمگن و وسیع، در برخی موارد دست کمی از غیر ممکن ندارد.
برای فهم بهتر موضوع فرض کنید از شما خواستهاند محل تصویر زیر را پیدا کنید. چه کار میکنید؟
سادهترین راه استفاده از ابزار جستجوی تصویر گوگل و بینگ و یاندکس و تینآی است. جستجوی گوگلی که ما انجام دادیم، هیچ نتیجهی مفیدی نداشت.
ظاهرا این تصویر اصلا در ایندکس گوگل موجود نیست. زمانی که از گوگل هم کاری بر نمیآید، چه گزینهای پیشرویمان است؟
با وجود این دشواریها، ابزارها و روشهایی برای به دست آوردن اطلاعات مورد نیاز وجود دارد. تکنیکهای اوسینت با استفاده از ابزارهای مدرن، به همین منظور ایجاد شده اند و تاکنون در موارد بسیاری، راهگشای نیازهای اطلاعاتیِ دولتها، سازمانهای انتظامی و نظامی، دادگاهها، شرکتها و کسبوکارها بودهاند.
برای مثال کمپین یوروپل برای مقابله با سوء استفاده از کودکان، تا کنون به چندین سرنخ مفید برای حل پروندهها و دستگیری یک مجرم ختم شده است. این کمپین علاوه بر علاقهمندان محلی، از اوسینتکاران نیز استفاده میکند. تیمهای اوسینتی از چین تا اروپای غربی به کمک یوروپل شتافتهاند تا با مجرمانی که با افتخار کودکآزاری خود را در فضای مجازی پخش میکنند، برخورد قاطعی شود.
علاوه بر پلیس، خبرنگاران نیز از ابزارهای اوسینتی برای پرده برداری از فسادها، حملات تروریستی، تاریخچهی سیاستمداران و دیگر موضوعات مرتبط با کار خود استفاده میکنند. یکی از ابزارهای خبرنگاران تحقیقی برای کارهایی که انجام میدهند همین ابزارهای اوسینتی است.
تعریف اوسینت
به این ترتیب اوسینت نوعی پژوهش است که در آن به صورت آگاهانه منابع بیشتری بررسی میشود تا دید جامعتری نسبت به یک موضوع ایجاد شود. در عین حال در اوسینت فهم علل یک پدیده مد نظر نیست. به این معنا که بر خلاف پژوهشهای معمول که با هدف ایجاد ابزاری برای پیشبینی انجام میشوند، در اوسینت هدف جمعآوری هرچهبیشتر منابع مفید و فکتهای قابل استفاده است.
از دیدگاه دیگری میتوان اوسینت را «کارآگاهی» نیز نامید. یعنی اوسینتکار مثل یک کارآگاه به دنبال کشف پاسخ یک سوال در منابع عمومی که در دسترس همه قرار دارد میگردد. در نتیجه هر کسی که ارادهی حل سوال را داشته باشد، میتواند یک کارآگاه باشد. تنها کافیست به دنبال یادگیری ابزارهای جستجو بگردد و نسبت به یافتن پاسخ اقدام کند.
پس از یافتن اطلاعات، زمان تحلیل فرا میرسد. به هنگام تحلیل، از هر دادهای میتوان استفاده کرد. خواه این داده یک بند باشد از یک متن هزار صفحهای ، یا خالی باشد روی چانهی یک نفر در یک عکس دسته جمعی، یا حتی سرفهای در یک سخنرانی که صدای ضبط شدهاش موجود است. تمام این اطلاعات در اوسینت مورد استفادهاند. هنر متخصص اوسینت، یافتن ارتباط منطقی میان این حقایق و کشف پاسخ سوال از دل آنهاست.
اگر کسی تکنیکهای دستیابی به این اطلاعات را بداند و در استفاده از این تکنیکها مهارت پیدا کند، میتواند به راحتی و در زمانی معقول با صرف هزینهی معقول در قیاس با سایر رویکردها به این اطلاعات دسترسی پیدا کند؛ اطلاعاتی که در ظاهر برای ناشرش اهمیت چندانی ندارند اما ممکن است برای دیگران بسیار گرانبها باشند!
در اوسینت، تنها به جستجوی اطلاعات عمومی پرداخته میشود. جستجوی اطلاعات شخصی افراد، نفوذ به شبکههای خصوصی، هک، استفاده از هرنوع ابزار غیرقانونی و همچنین دزدی اطلاعات، جایی در این فن ندارد. با این حال، عمدهی مردم به اطلاعاتی که در وب به اشتراک میگذارند، توجه چندانی نشان نمیدهند. به این ترتیب با استفاده از این تکنیکها، گاها اطلاعاتی به دست میآید که دست کمی از نفوذ به اطلاعات خصوصی مردم ندارد.
نمونههایی از پروژههای اوسینتی:
رویکرد اوسینت مبتنی بر چیست ؟
رویکرد اوسینت شامل مجموعهای از مهارتهاست که امکان دسترسی هوشمندانه به اطلاعات قابل دسترس در وب برای پاسخ به یک سوال کاملا روشن را فراهم میکند و پس از آن این اطلاعات را برای پردازش و تحلیل در اختیار متخصصان قرار میدهد. در اوسینت، فرض بر این است که غالب اطلاعات مدنظر در وب به اشتراک گذاشته شدهاند. حال از طریق سازمانها یا مردم عادی در سایتهای رسمیشان یا در شبکههای اجتماعی، از طریق هکرها در منابعی مثل ویکیلیکس و یا به هر روش دیگری در هرجای دیگری به جستجوی این اطلاعات میپردازیم.