سفری به دور دنیا، سوار بر مرکب انتخابات

میزان مشارکت کشورهای مختلف در انتخابات پارلمانی

پس از تب و تاب برگزاری انتخابات مجلس در ایران، حال بحث سیاسی داغ جامعه و حتی رسانه‌ها «میزان مشارکت مردم» و نتیجه‌گیری از آن است. عده‌ای بر این باورند که میزان مشارکت حدوداً 40 درصدی نشان دهنده ناراضی بودن درصد قابل توجهی از مردم و عده‌ای دیگر نیز این نتیجه را پس از یک کمپین همه جانبه تحریم انتخابات، قابل توجه و امیدوار کننده توصیف می‌کنند. اما به نظر می‌رسد یک مقایسه، می‌تواند دید بهتری نسبت به این نتیجه ایجاد کند؛ مقایسه‌ای از جنس جهانی و با در نظر گرفتن شرایط و قوانین انتخابات در کشورهای مختلف.

توجه به این نکته که شرایط حاکم بر کشورها، اعم از درگیری‌های سیاسی، جنگ، ثبات یا عدم ثبات اقتصادی و قوانین مربوط به شرکت در انتخابات، بر میزان مشارکت اثر گذار است، ما را در فهم بهتر نتایج یاری خواهد کرد. از این رو در این مقاله سعی شده میزان مشارکت حدود 10 دوره انتخابات پارلمانی در کشورهایی با شرایط گوناگون از سراسر دنیا مورد بررسی قرار گیرند.

در بررسی‌ کشورها چند نکته حائز اهمیت دیده شد که قابل ذکر هست:

• در نظام‌های پارلمانی رئیس کشور و رئیس قوه مجریه دو شخص متفاوت هستند. رئیس کشور که ممکن است رئیس‌جمهور (در نظام‌های جمهوری پارلمانی مثل عراق، آلمان، هندوستان، ایتالیا، پاکستان و فنلاند) یا پادشاه (در نظام‌های مشروطه سلطنتی مثل ژاپن، اسپانیا و بریتانیا) باشد، نقش مهمی ندارد و از مسئولیت مبراست. رئیس قوه مجریه که معمولاً نخست‌وزیر نامیده می‌شود به پیشنهاد رئیس کشور و انتخاب پارلمان مشخص می‌شود. در این کشورها (مثل عراق و انگلیس) که نخست وزیر توسط پارلمان تعیین می‌شود، در واقع انتخابات پارلمان در این کشورها، قوه مقننه و مجریه را همزمان تعیین می‌کند. بنابراین انتخابات پارلمانی آنها از مجلس (و حتی ریاست جمهوری) سایر کشورها دارای اهمیت بسیار بیشتری است.
• تقریبا در 22 کشور دنیا، انتخابات اجباری و عدم شرکت در آن با جریمه‌هایی (بعضا بسیار سنگین) همراه هست.
• در برخی از کشورها واجدین شرایطی که می‌توانند رأی بدهند، علاوه بر شرایط سنی، صلاحیت آنها به طرق دیگر نیز باید تأیید شود، مثلا در بحرین کسانی که مرتکب جنحه و جنایتی باشند، نمی‌توانند رأی دهند. البته شرایط دیگری هم دارند، اما محدودیت‌ها به حدی زیاد هست که مثلا در انتخابات اخیر مربوط به 2022، که 1,159,588 نفر به لحاظ سنی واجد شرایط رأی دادن بودند، اما تنها 344,713 نفر صلاحیت رأی دادن را داشتند. همچنین این اختلاف در آمریکا نیز بسیار زیاد هست. این تفاوت قابل ملاحظه بخشی از علت آن لزوم ثبت‌نام رای دهندگان در آمریکا پیش از شرکت در انتخابات است (کسانی که برای شرکت در انتخابات ثبت‌نام می‌کنند به نوعی تمایل به رأی دادن، دارند!!!) و البته بخش دیگری به این معناست که افراد زیادی به دلیل تشخیص حاکمیت از رای دادن منع شده‌اند. برای مثال توجه به آمار 2020 در آمریکا قابل توجه است. از حدود 258 میلیون نفری که به سن قانونی رای دادن رسیده‌اند، 228 میلیون صلاحیت رای دادن دارند که تفاوت قابل ملاحظه‌ای است و در نظر گرفتن این عدد دوم برای محاسبه میزان مشارکت، درصد مشارکت را بالاتر نشان می‌دهد.

انتخابات پارلمانی در 30 جای دنیا (29 کشور و رژیم صهیونیستی) زیر ذره بین قرار گرفته و در نهایت 10 جا (9 کشور و رژیم صهیونیستی) با ویژگی‌های سیاسی، اجتماعی و جغرافیایی خاص در این مقاله ذکر شده است.

انگلیس

مجلس انگلیس از دو مجلس تشکیل شده‌است که عبارت‌اند از: مجلس عوام و مجلس اعیان. اعضای مجلس اعیان، توسط پادشاه و با توصیه نخست‌وزیر انتخاب می‌شوند؛ اما اعضای مجلس عوام با رای مردم انگلیس انتخاب می‌شوند. اعضا در مجلس عوام، هر 5 سال یک بار انتخاب می‌شوند؛ مگر اینکه دو سوم مجلس عوام به انتخابات زودهنگام رای دهند یا مجلس عوام توسط پادشاه منحل شود. هر حزب سیاسی که بیشترین کرسی را در مجلس عوام انگلیس، پس از انتخابات کسب کند، دولت جدید را تشکیل می‌دهد و رهبر این حزب، نخست‌وزیر می‌شود. البته لازم به ذکر است که نخست‌وزیر توسط پادشاه منصوب می‌شود. [1] [2]

در جدول زیر به میزان مشارکت در انتخابات پارلمان انگلیس برای هر دوره اشاره شده است.[3] [4] بدون در نظر گرفتن سال‌های 2001 و 2005 که کمترین میزان مشارکت در آنها دیده می‌شود، میانگین مشارکت 70.5 درصدی در انتخابات پارلمانی انگلیس دیده می‌شود.

ردیف	سال	درصد مشارکت
1	2019	67.3
2	2017	68.8
3	2015	66.2
4	2010	65.1
5	2005	61.4
6	2001	59.4
7	1997	71.4
8	1992	77.7
9	1987	75.3
10	1983	72.7

جدول 1- میزان مشارکت در انتخابات پارلمانی انگلیس در 10 دوره اخیر

ایتالیا

در انتخابات ایتالیا، پس از مشخص‌شدن جناح سیاسی پیروز در انتخابات، نخست‌وزیر و رئیس‌جمهور از سوی پارلمان انتخاب می‌شوند.[5] [6] آخرین انتخابات پارلمانی در ایتالیا، در سال 2022 برگزار شده است و انتخابات بعدی، در سال 2027 خواهد بود؛ مگر این که نیاز به انتخابات زودهنگام باشد که به دستور رئیس‌جمهور، این امر صورت می‌پذیرد.[7][8]

در ادامه، میزان مشارکت مردم ایتالیا در انتخابات پارلمانی 10 دوره اخیر این کشور قابل مشاهده است.[9] [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16] [17] [18] شیب نزولی به چشم آمده در میزان مشارکت انتخابات پارلمان ایتالیا که ارقام را از 87% به حدود 63% رسانده نیز جالب توجه است.

ردیف	سال	درصد مشارکت
1	2022	63.9
2	2018	73.04
3	2013	75.2
4	2008	80
5	2006	83.6
6	2001	81.2
7	1996	82.9
8	1994	85.9
9	1992	87.3
10	1987	86.82

جدول 2- میزان مشارکت در انتخابات پارلمانی ایتالیا در 10 دوره اخیر

آمریکا

آمار جدول زیر، مربوط به میزان مشارکت در انتخابات پارلمانی آمریکا است. لازم است اشاره شود که میزان ثبت‌نام کنندگان برای شرکت در انتخابات آمریکا در مقایسه با واجدین تفاوت قابل ملاحظه‌ای با سایر کشورها دارد که جدول کامل به همراه توضیحات در گزارش پیوست ارائه شده است. درصورت محاسبه کل واجدین افت درصد محسوسی وجود خواهد داشت.

جدول زیر یک روند سینوسی در میزان مشارکت انتخابات پارلمانی آمریکا را نشان می‌دهد. [19]

ردیف	سال	درصد مشارکت
1	2020	70.75
2	2018	56.84
3	2016	65.44
4	2014	42.50
5	2012	64.44
6	2010	48.59
7	2008	64.36
8	2006	47.52
9	2004	68.75
10	2002	45.31

جدول 3- میزان مشارکت در انتخابات پارلمانی آمریکا در 10 دوره اخیر

بحرین

با توجه به مطالب گفته شده، در بحرین همانند ایالات متحده لزوم ثبت نام برای شرکت در انتخابات وجود ندارد ولی بررسی‌ها نشان می‌دهد عده‌ای زیادی از واجدین شرایط از طرف حاکمیت، صلاحیت شرکت در انتخابات را ندارند حتی عنوان شده است که محکومین به جنحه یا مجازات از اعمال حقوق سیاسی محروم می‌شوند[20]. علاوه بر این در رسانه‌های بحرینی از انتخابات بحرین به دلیل حضور اندک رای دهندگان، به “انتخابات بدون رای دهندگان”[21] تعبیر شده است[22].

ردیف	سال	درصد مشارکت
1	2022	73
2	2018	67
3	2014	52.6
4	2010	67
5	2006	73.6
6	2002	53
7	1973	78.4

جدول 4- میزان مشارکت در انتخابات پارلمانی بحرین در 7 دوره اخیر[23]

رژیم صهیونیستی

روش رای‌گیری اسرائیل با این واقعیت ساده شده است که رای‌دهندگان به یک حزب سیاسی و نه نامزدهای خاص در یک سیستم لیست بسته رای می‌دهند. در انتخابات عمومی از لیست‌های بسته استفاده می‌شود: رای‌دهندگان فقط به لیست احزاب رأی می‌دهند و نمی‌توانند بر ترتیب نامزدها در لیست تأثیر بگذارند. از زمان قانون احزاب در سال 1992، فقط احزاب ثبت‌نام شده می‌توانند حضور داشته باشند.

120 عضو کنست با رای‌گیری بسته برای دوره‌های 4 ساله انتخاب می‌شوند، اگرچه کنست ممکن است تصمیم بگیرد تا قبل از پایان دوره 4 ساله، انتخابات جدیدی را فراخواند و دولت می‌تواند بدون انتخابات عمومی تغییر کند. از زمان انتخابات 1988، هیچ کنستی دوره 4 ساله خود را به پایان نرسانده است.[24]

رئیس جمهور اسرائیل با اکثریت مطلق در کنست و با رای مخفی انتخاب می‌شود و نخست وزیر توسط رئیس جمهور پس از مشورت با رهبران احزاب در کنست معرفی می‌شود. انتصاب نخست وزیر و کابینه نیز به نوبه خود با اکثریت رای اعتماد اعضای کنست تایید می‌شود.[25][26]

ردیف	سال	درصد مشارکت
1	2022	70.6
2	2021	67.4
3	2020	71.5
4	سپتامبر 2019	69.8
	آوریل 2019	68.5
5	2015	72.4
6	2013	67.8
7	2009	64.7
8	2006	63.5
9	2003	67.8
10	1999	78.7

جدول 5- میزان مشارکت در انتخابات پارلمانی اسرائیل در 10 دوره اخیر

ونزوئلا

کشور ونزوئلا نیز از دیگر کشورهایی است که بررسی نتایج آن مورد توجه واقع شد. در جدول زیر درصد مشارکت در ده دوره اخیر انتخابات مجلس ملی ونزوئلا ذکر شده است. [27] [28] [29] [30] [31] [32] [33] [34] [35] [36] نمایندگان مجلس ونزوئلا که تحت عنوان مجلس ملی ونزوئلا (Asamblea Nacional) فعالیت می‌کنند، برای یک دوره پنج ساله انتخاب می‌شوند.

شاید در نظر گرفتن درگیری‌های سیاسی رخ داده در ونزوئلا من جمله تحریم انتخابات از سوی احزاب اپوزوسیون ما را در درک بهتر تغییرات بسیار زیاد آمار مشارکت انتخابات در این کشور یاری کند.

ردیف	سال	درصد مشارکت
1	2020	30.5
2	2015	74.04
3	2010	66.45
4	2005	25.26
5	2000	56.05
6	1998	53.5
7	1993	60.2
8	1988	81.7
9	1983	87.3
10	1978	87.55

جدول 6- میزان مشارکت در انتخابات مجلس ونزوئلا در 10 دوره اخیر

عراق

عراق از سال 2005 تاکنون 5 دوره انتخابات پارلمانی داشته است. رئیس‌جمهور و نخست وزیر عراق توسط مجلس نمایندگان با اکثریت دو سوم آرا انتخاب می‌شود. در ادامه میزان مشارکت در انتخابات پارلمانی عراق دیده می‌شود. [37] [38] [39] [40] [41]

ردیف	سال	درصد مشارکت
1	2021	42.15
2	2018	44.52
3	2014	60
4	2010	62.4
5	2005	59

جدول 7-میزان مشارکت در انتخابات پارلمانی عراق در 5 دوره اخیر

سوئیس

در ادامه میزان مشارکت در انتخابات پارلمانی سوئیس دیده می‌شود. [42] [43] [44] [45] [46] [47] [48] کشوری که از آن به عنوان “کشوری با بالاترین استانداردهای زندگی” یاد می‌شود.

ردیف	سال	درصد مشارکت
1	2023	46.66
2	2019	45.1
3	2015	48.4
4	2011	48.5
5	2007	48.76
6	2003	45.44
7	1999	43.3
8	1995	42.22
9	1991	46.05
10	1987	46.47

جدول 8- میزان مشارکت در انتخابات پارلمانی سوئیس در 10 دوره اخیر

ایران

آمار مرتبط با میزان مشارکت مردم در انتخابات 10 دوره اخیر مجلس شورای اسلامی در ایران، در ادامه قابل مشاهده است.[49] [50]

ردیف	سال	درصد مشارکت
1	1402	41
2	1398	42.57
3	1394	61.83
4	1390	64.02
5	1386	55.04
6	1382	51.21
7	1378	67.35
8	1374	71.1
9	1371	57.81
10	1367	59.72

جدول 9- میزان مشارکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی ایران در 10 دوره اخیر

 

چوب دولت، بالای سر رای دهندگان!

بر اساس کتاب حقایق جهانی سیا، 22 کشور در سراسر جهان رای دادن برای شهروندان خود را اجباری کرده‌اند، که اغلب از سن 18 سالگی شروع می‌شود. تعدادی از این کشورها در آمریکای لاتین هستند و تعداد انگشت شماری از آنها به شهروندان اجازه می‌دهد تا سن 65 سالگی رای دادن اجباری را پشت سر بگذارند. در مجموع، حدود 744 میلیون نفر در کشورهایی زندگی می‌کنند که قوانین رای دادن اجباری دارند.[51]

در ادامه با مشاهده آمار مشارکت انتخابات پارلمانی هر یک از کشورهای با سیستم رای اجباری، می‌توان تاثیر قوانینی که به هر نوعی موجب اجبار در رای دادن شوند را مشاهده کرد؛ در واقع چوب جریمه‌های در نظر گرفته شده از سوی دولت‌ها بالای سر رای دهندگان کم تاثیر نبوده و آمارهایی با مشارکت بالا را رقم می‌زنند.

بلژیک، ترکیه، برزیل، مصر، آرژانتین و لبنان از این دست کشورها هستند که مورد بررسی قرار گرفتند که در ادامه به نمونه‌هایی از آنها اشاره می‌گردد.

بلژیک

بلژیک کشوری در اروپا است که به دلیل سیستم سیاسی پیچیده و دموکراسی چند حزبی شناخته شده است. انتخابات پارلمانی هر چهار سال یکبار برای انتخاب اعضای پارلمان فدرال که متشکل از مجلس نمایندگان و سنا است برگزار می‌شود. اتاق نمایندگان به طور مستقیم از طریق نمایندگان تناسبی و سنا به طور غیرمستقیم توسط پارلمان‌های منطقه‌ای و شوراهای محلی انتخاب می‌شوند.

به طور کلی مشارکت بالای رأی‌دهندگان در بلژیک به عوامل متعددی از جمله قانون رأی‌گیری اجباری در این کشور، نظام نمایندگی تناسبی نسبت داده می‌شود. در بلژیک نام و نشانی منزل تمام شهروندان در سیستم‌های دولتی ذخیره است و هر شهروند بلژیکی که نشانی خانه‌اش عوض شود باید در کمتر از ۱۰ روز تغییر نشانی را به شهرداری محل اطلاع دهد. در غیر این‌صورت به تحمل ۲ تا ۶ ماه زندان محکوم خواهد شد. در این کشور قبل از انتخابات برای افراد بالای ۱۸ سال دعوت‌نامه‌ای رسمی ارسال می‌شود و هنگام رای دادن، کارت شناسایی و بارکد دعوت‌نامه خوانده می‌شود، بنابر قانون اساسی بلژیک اگر کسی پس از دریافت دعوت‌نامه برای رای دادن، پای صندوق نرود و عذر موجهی هم نداشته باشد بین ۲۵ تا ۵۰ یورو جریمه می‌شود.

اگر این غیبت دوباره تکرار شود جریمه بین ۵۰ تا ۱۲۵ یورو افزایش می‌یابد و اگر کسی در چهار دور انتخابات شرکت نکند علاوه بر چهار بار جریمه، نام او از لیست رای‌دهندگان به مدت ۱۰ سال خط خورده و در هیچ مقام و اداره دولتی پذیرفته نخواهد شد و هیچ کمک و امتیازی نیز از سوی دولت دریافت نخواهد کرد. در بلژیک سیاست رای اجباری از سال ۱۸۹۲ برای مردان و از سال ۱۹۴۹ برای زنان اجرا می‌شود.[52]

البته با تمامی این توضیحات میزان مشارکت در انتخابات پارلمانی بلژیک در دهه گذشته کاهش عمومی را نشان داده است.[53] [54] [55][56] [57][58] [59][60] [61][62]

ردیف	سال	درصد مشارکت
1	2019	88.47
2	2014	89.37
3	2010	89.22
4	2007	91.08
5	2003	91.63
6	1999	90.57
7	1995	91.15

جدول 10- میزان مشارکت در انتخابات پارلمانی بلژیک در 7 دوره اخیر

ترکیه

در جریان انتخابات همزمان ریاست جمهوری و پارلمانی سال 2023 و با مشارکت ۸۸.۴۸ درصدی مردم، رکورد بالاترین میزان مشارکت در تاریخ انتخابات ترکیه به ثبت رسیده است اما این نکته نیز قابل توجه است که برای افرادی که بدون عذر موجه در انتخابات شرکت نکرده بودند ۳۰۰ لیر ترک مجازات نقدی در نظر گرفته شد. همچنین عدم رای دادن ممکن است مانع از بهره‌مندی رای‌دهنده از خدمات عمومی در دوره انتخابات مربوطه شود. اخطارهای جریمه برای افرادی که رای ندهند ارسال می‌شود و فرد پس از دریافت اخطار، باید بلافاصله آن را از طریق پست و بانک‌ها پرداخت کند.[63]

اطلاعات مربوط به درصد مشارکت در انتخابات پارلمانی ترکیه از منابع مختلف در جدول زیر آورده شده است. [64] [65] [66]

ردیف	سال	درصد مشارکت
1	2023	87.05
2	2018	86.22
3	2015	85.23
4	2011	83.16
5	2007	84.25
6	2002	79.14
7	1999	87.09

جدول 11- میزان مشارکت در انتخابات پارلمانی ترکیه در 7 دوره اخیر

جمع‌بندی

در ادامه نگاه کلی به آمار 10 دوره اخیر 24 کشور و رژیم صهیونیستی با سیستم انتخاباتی اختیاری انداخته و میزان مشارکت این کشورها را مشاهده می‌کنیم.

دوره‌ها	اردن	انگلیس	ایتالیا	اسپانیا	آلمان	آمریکا	بحرین	سوئد	الجزایر	ونزوئلا	سوریه	روسیه	دانمارک	مکزیک	عراق	سوئیس	فرانسه	رژیم اسرائیل	کویت	لیبی	مالزی	هند	هلند	تونس	ایران
1	29.9	67.3	63.9	66	76.58	70.8	73	84.2	30.2	30.5	33.17	51.58	83.7	52.7	42.15	46.66	47.5	70.6	50	42	74.04	67.1	78.2	11.3	41
2	36.1	68.8	73.04	69.9	76.15	56.8	67	87.2	35.7	74	57.56	47.88	84.6	63.4	44.52	45.1	48.7	67.4	59	62	82.32	66.4	78.71	41.7	42.57
3	56.5	66.2	75.2	75.8	71.53	65.4	52.6	85.8	43.1	66.5	51	60.1	85.89	47.7	60	48.4	57.2	71.5	68		84.61	58.2	81.93	67.7	61.83
4	53	65.1	80	69.8	70.78	42.5	67	84.6	35	25.3	۵۶٫۱۲	63.71	87.74	62.6	62.4	48.5	60.4	68.5	68		75.99	58.1	74.57	49.4	64.02
5	54	61.4	83.6	73.2	77.65	64.4	73.6	82	46	56.1	63.45	55.67	86.59	44.8	59	48.76	64.4	72.4	52		73.9	60	75.4	89.5	55.04
6	57.8	59.4	81.2	71.7	79.08	48.6	53	80.1	65.6	53.5	82.22	61.69	84.54	57.7		45.44	67.9	67.8	60		68.65	62	80.35	91.5	51.21
7	47.5	71.4	82.9	75.8	82.2	64.4	78.4	81.4	59	60.2	61.17	64.38	87.15	41.2		43.3	68.9	64.7	58		71.8	57.9	80.04	91.4	67.35
8	54.8	77.7	85.9	77.2	78.97	47.5		86.8		81.7	49.64	54.34	85.95	57.2		42.22	65.7	63.5	60		70	56.7	79.06	94.9	71.1
9	53.1	75.3	87.3	71	77.76	68.8		86.7		87.3			84.25	57.7		46.05	78.5	67.8	60		74.39	62	73.23	76.1	57.81
10		72.7	86.82	77.4	84.33	45.3		86		87.6			82.84	77.7		46.47	70.7	78.7	52		72.1	63.6	78.75	82.9	59.72

جدول 12- میزان مشارکت کشورهای مختلف در انتخابات پارلمانی در ده دوره اخیر

در نمودار زیر میزان مشارکت 24 کشور فوق و رژیم صهیونیستی در پنج دوره اخیر با استفاده از نمودار میله‌ای دیده می‌شود. همانطور که در نمودار زیر مشارکت بالای کشورهایی همانند دانمارک، سوئد، ایتالیا و هلند به چشم می‌آید، هم رده قرار گرفتن آمار کشوری مثل سوئیس با اردن از لحاظ پایین بودن میزان مشارکت قابل توجه و تامل است.

در آخر بد نیست نگاهی به نمودار خطی برخی از کشورهای بررسی شده که شرکت در انتخابات در آنها به صورت اختیاری است، بیندازیم. در نمودار زیر میزان بالای مشارکت در کشور ایتالیا در مقایسه با سایر کشورها قابل توجه است. روند صعودی نزولی شکل گرفته در نمودار کشورهایی که درگیر تنازعات سیاسی و یا جنگ هستند مانند ونزوئلا و سوریه نیز تاثیر این فاکتورها در میزان مشارکت را بیان می‌کند. همچنین در بین این کشورها، میزان پایین مشارکت در کشور سوئیس و اردن در مقایسه با سایر کشورها نیز قابل توجه است.

اگر علاقمند به بررسی دقیق‌تر سایر کشورهای ذکر شده هستید می‌توانید به گزارش پیوست شده مراجعه کنید.

گزارش پیوست: بررسی میزان مشارکت کشورهای مختلف در انتخابات پارلمانی

[1] https://www.parliament.uk/about/how/elections-and-voting/general/
[2] https://www.parliament.uk/business/commons/what-the-commons-does/
[3] https://commonslibrary.parliament.uk/research-briefings/cbp-8749/
[4] https://researchbriefings.files.parliament.uk/documents/CBP-7529/CBP-7529.pdf
[5] vista.ir/m/a/0jroj/نگاهی-به-نظام-پارلمانی-در-ایتالیا
[6] risstudies.org/نظام-پارلمانی-و-بایسته%E2%80%8F‌های-سنجش-کار/
[7] https://en.wikipedia.org/wiki/2022_Italian_general_election
[8] https://globaledge.msu.edu/countries/italy/government
[9]https://www.rainews.it/maratona/2022/09/elezioni-politiche-italiani-al-voto-i-dati-della-affluenza-gli-exit-poll-le-proiezioni-i-risultati-in-tempo-reale--a8e20abb-c824-4811-85c1-a13a3b53da4a.html
[10]https://cadmus.eui.eu/bitstream/handle/1814/29550/Garzia%202013%20West%20European%20Politics.pdf?sequence=2
[11] https://www.osce.org/node/57968
[12] https://en.wikipedia.org/wiki/2008_Italian_general_election
[13] https://www.osce.org/odihr/elections/57888?page=8
[14] http://archive.ipu.org/parline-e/reports/arc/2157_01.htm
[15] http://archive.ipu.org/parline-e/reports/arc/2157_96.htm
[16] http://archive.ipu.org/parline-e/reports/arc/2157_94.htm
[17] https://www.statista.com/statistics/581392/italian-parliament-election-turnout-italy/
[18] http://archive.ipu.org/parline-e/reports/arc/2158_92.htm
[19] https://www.idea.int/data-tools/data/country?country=237&database_theme=293
[20] https://elections.alayam.com/pages/terms-ballot
[21] انتخاباتٌ بلا ناخبين
[22] https://www.almanar.com.lb/10111048
[23] https://www.idea.int/data-tools/data/country?country=18&database_theme=293
[24] https://en.wikipedia.org/wiki/Elections_in_Israel
[25]https://en.wikipedia.org/wiki/Israeli_system_of_government#:~:text=Executive%20branch,-Israeli%20Knesset%2C%20Jerusalem&text=Under%20sections%207%20to%2014,from%20the%20assembled%20Knesset%20members.
[26] https://en.wikipedia.org/wiki/Elections_in_Israel#Legislative_elections
[27] https://caracas.mfa.ir/portal/GeneralCategoryServices/4683
[28] https://en.wikipedia.org/wiki/2015_Venezuelan_parliamentary_election
[29] http://archive.ipu.org/parline/reports/arc/2347_10.htm
[30] https://es.wikipedia.org/wiki/Elecciones_parlamentarias_de_Venezuela_de_2005
[31] https://es.wikipedia.org/wiki/Elecciones_parlamentarias_de_Venezuela_de_2000
[32] https://es.wikipedia.org/wiki/Elecciones_parlamentarias_de_Venezuela_de_1998
[33] https://es.wikipedia.org/wiki/Elecciones_parlamentarias_de_Venezuela_de_1993
[34] https://es.wikipedia.org/wiki/Elecciones_parlamentarias_de_Venezuela_de_1988
[35] https://es.wikipedia.org/wiki/Elecciones_parlamentarias_de_Venezuela_de_1983
[36] https://es.wikipedia.org/wiki/Elecciones_parlamentarias_de_Venezuela_de_1978
[37]https://web.archive.org/web/20211011143121/https://www.kurdistan24.net/en/story/25865-UPDATED:-Iraq's-electoral-commission-reports-just-over-42-percent-voter-turnout
[38]https://web.archive.org/web/20180702064408/https://arabic.cnn.com/middle-east/2018/05/12/iraq-elections-closing-centers
[39]https://web.archive.org/web/20210515000517/https://www.alarabiya.net/arab-and-world/iraq-elections/2014/05/01/نسبة-المشاركة-في-انتخابات-العراق-وصلت-إلى-60-
[40] https://www.alarabiya.net/articles/2010%2F03%2F08%2F102465
[41] https://www.aa.com.tr/ar/الدول-العربية/برلمان-العراق-نسبة-المشاركة-بالانتخابات-الأدنى-منذ-عام-2005/2388531
[42] https://www.electionguide.org/elections/id/4180/
[43] https://www.electionguide.org/elections/id/3161/
[44] https://www.electionguide.org/elections/id/2732/
[45] https://www.electionguide.org/elections/id/502/
[46] https://www.electionguide.org/elections/id/408/
[47] https://www.electionguide.org/elections/id/320/
[48] https://www.idea.int/data-tools/data/country?country=217&database_theme=293
[49] www.irna.ir/news/85404996/انتخابات-۱۱-اسفند-بی-آبرویی-دشمنان-شکست-تحریم-طلبان
[50] fararu.com/fa/news/713984/اینفوگرافیک-میزان-مشارکت-در-ادوار-یازده‌گانه-انتخابات-مجلس
[51] https://www.pbs.org/newshour/politics/22-countries-voting-mandatory
[52]https://www.irna.ir/news/85375675/درصد-مشارکت-مردم-در-انتخابات-سایر-کشورها-چقدر-است
[53]https://www.idea.int/data-tools/data/country?country=22&database_theme=293
[54]http://electionresources.org/be/chamber.php?election=2014
[55]https://resultatselection.belgium.be/fr/election-results/chambre-des-repr%C3%A9sentants/2014/royaume/222892
[56]http://electionresources.org/be/chamber.php?election=2010
[57]https://resultatselection.belgium.be/fr/election-results/chambre-des-repr%C3%A9sentants/2010/royaume/222182
[58]http://electionresources.org/be/chamber.php?election=2007
[59]https://resultatselection.belgium.be/fr/election-results/chambre-des-repr%C3%A9sentants/2007/royaume/221475
[60]http://electionresources.org/be/chamber.php?election=2003
[61]https://resultatselection.belgium.be/fr/election-results/chambre-des-repr%C3%A9sentants/2003/royaume/166476
[62]https://electionresources.org/be/chamber.php?election=1999
[63]https://www.irna.ir/news/85375675/درصد-مشارکت-مردم-در-انتخابات-سایر-کشورها-چقدر-است
[64]https://www.irna.ir/news/85124883/مشارکت-۸۴-۵۷-درصدی-مردم-ترکیه-در-دور-دوم-انتخابات-ریاست-جمهوری
[65]https://pg.um.ac.ir/article_25219_18835cdfdd12dea59d00b9da8c90f2bf.pdf
[66]https://www.idea.int/data-tools/data/country?country=229&database_theme=293